Burgers die het niet eens zijn met een besluit van bijv. een gemeente, Belastingdienst of UWV kunnen steeds minder vaak rekenen op rechtshulp van een sociaal advocaat. Dit is een advocaat die werkt op basis van toevoeging, een vergoeding vanuit het rijk voor mensen die niet of nauwelijks de kosten voor juridische bijstand kunnen betalen. Uit onderzoek van Platform Investico en De Groene Amsterdammer blijkt dat het aantal sociaal advocaten dat zich richt op het sociale zekerheidsrecht (WIA, Ziektewet, toeslagen etc.) in vier jaar tijd is gehalveerd.
Wie in de Achterhoek of Drenthe woont kan nog nauwelijks terecht bij een sociaal advocaat. In deze regio is er namelijk maar één sociaal advocaat per 24.497 inwoners. De meeste kans maak je in de randstad, daar is er één sociaal advocaat op 3.776 inwoners.
Uitstroom
Het ergste moet volgens de Groene Amsterdammer nog komen. De beroepsgroep is namelijk sterk vergrijsd. Van de 4400 sociaal advocaten die er nu in Nederland werkzaam zijn gaan er op termijn 2500 met pensioen. Tegelijkertijd verlaten jonge advocaten en masse het vak. De bezuinigingen van de overheid en de hoge werkdruk i.c.m. lage vergoedingen hebben ertoe geleid dat veel advocaten zijn gestopt of zullen stoppen in de sociale advocatuur.
Bron: ‘Het hele land door voor je burgerrecht’ (De Groene Amsterdammer)
De forse afname van het aantal sociaal advocaten betekent dat steeds meer mensen met beperkte financiële middelen niet meer hun recht kunnen halen.
Toekomst
De Nederlandse Orde van Advocaten brengt dit probleem al jaren onder de aandacht van de politiek. De overheid is volgens artikel 18 van de Grondwet verantwoordelijk voor een goed functionerend stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. Daarom roept de NOvA de staatssecretaris Rechtsbescherming op met spoed verder te gaan met het bieden van perspectief aan sociaal advocaten. De Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) wil op haar beurt investeren in het structureel opleiden van sociaal advocaten. Volgens de VSAN zou een investering van drie miljoen euro per jaar, aangevuld met een garantiefonds, de mogelijkheid bieden om jaarlijks tweehonderd sociaal advocaten te plaatsen.