UWV heeft zijn jaarverslag over 2021 gepubliceerd. Dit verslag levert altijd een schat aan interessante informatie op. In deze blog zoom ik in op de WIA en de uitdaging waar UWV voor staat met betrekking tot de sociaal-medische beoordelingen. Zij vormen al enige jaren een probleem.
WIA
Ook 2021 was een bewogen jaar met betrekking tot de WIA. De belangrijkste ontwikkelingen som ik hieronder op:
- Zoals verwacht laat de instroom een stijging zien: WGA (6,2%) en IVA (11,7%).
- Er werden 78.590 aanvragen gedaan. Dit is een stijging van 9,1% ten opzichte van 2020.
- Het verschil tussen mannen en vrouwen is bij de WGA groot: meer vrouwen dan mannen kregen een WGA toegewezen (+/- 35% verschil). Bij de IVA gaat het om iets meer mannen dan vrouwen, het verschil is met +/- 3% echter veel kleiner.
- Alle leeftijdsgroepen laten een toename zien. Zowel WGA als IVA.
- Psychische problemen zijn de belangrijkste reden voor het krijgen van een WGA-uitkering.
- In 2021 werden 22.000 aanvragen afgewezen, dit is 11,5% meer dan in 2020.
- Het aantal mensen dat een beroep moest doen op de Toeslagenwet steeg in 2021 licht.
- Het aantal overtredingen met financiële benadeling voor UWV nam met meer dan 50% af, evenals het aantal opgelegde bestuurlijke boetes (-50,1%).
- 3000 mensen gingen volledig aan het werk, 7100 gedeeltelijk.
- Het aantal bezwaarprocedures nam heel licht af.
- 286 personen volgden een IPS re-integratietraject, dit is 49% meer dan in 2020.
- Er werden 29.000 uitkeringen beëindigd. Dit is 9% meer dan in 2020.
Sociaal-medische uitdagingen
UWV kampt al enige tijd met grote achterstanden die in 2021 is afgenomen. De grote achterstanden zorgen ervoor dat aanvragers van een WIA-uitkering veel langer moeten wachten op een beoordeling of uitslag dan de bedoeling is. Dit leidt tot veel onzekerheid bij mensen. UWV probeert daarom processen te optimaliseren en extra artsen te werven, maar dit lukt onvoldoende. In 2021 kwamen er maar 73 artsen bij terwijl er 108 vertrokken. De animo voor het vak verzekeringsarts is klein. Ondertussen stijgt het aantal medische beoordelingen, onder andere doordat de beroepsbevolking vergrijst.
Volgens UWV-voorzitter Maarten Camps is er dan ook sprake van een hoofdpijndossier. De knelpunten kunnen volgens hem alleen opgelost worden als er structureel minder vraag naar beoordelingen komt. Hij geeft aan dat UWV in gesprek is over wijziging van wet– en regelgeving, zodat het aantal benodigde sociaal medische beoordelingen omlaag kan. Tot slot vraagt Camps zich af of er op het werk wel genoeg aandacht is voor de gezondheid van werknemers. “Dat is de plek waar ze uitvallen. Ik vraag me af: hebben mensen voldoende regelruimte op hun werk? We zien veel uitval wegens psychische oorzaken.”
Publicaties: het verkorte jaarverslag vind je hier en de kwantitatieve informatie 2021 hier