Heeft UWV onlangs een besluit genomen over jouw WW-, Ziektewet- of WIA-aanvraag of uitkering en ben je het er niet mee eens? Dan kun je bezwaar maken. Een bezwaarprocedure mag je zien als rechtsbescherming van de burger tegen de overheid en is één van de beginselen van onze rechtsstaat. Bezwaar maken is een officiële maar tamelijk informele en laagdrempelige procedure die is vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht. Wat je over deze procedure moet weten leg ik je uit in deze blog.
Bezwaar
Je kunt alleen bezwaar maken tegen een officieel besluit dat je in de vorm van een beschikking per post van het UWV ontvangt. Formeel moet het gaan om een besluit met een rechtsgevolg. In het besluit dat je ontvangt staat gedurende welke periode je bezwaar kunt maken. Dit is bij een WW- en WIA-besluit zes weken. Bij een besluit met betrekking tot de Ziektewet zijn er – afhankelijk van de omstandigheden – twee bezwaartermijnen: twee weken of zes weken.
Een bezwaarprocedure die betrekking heeft op een Ziektewet- of WIA-besluit duurt gemiddeld vier tot zes maanden, soms langer.
De bezwaartermijnen liggen vast in de wet en zijn voor iedereen gelijk. Ben je te laat met het inleveren van je bezwaar, dan zal UWV je bezwaar hoogstwaarschijnlijk niet in behandeling nemen. De beslissing is in dit geval definitief en kan ook niet meer bij de rechter worden aangevochten. In hele specifieke gevallen mag UWV een te laat ingediend bezwaar in behandeling nemen. Er moet dan wel echt sprake zijn van een reden die zwaarwegend is anders is er sprake van willekeur. Een ziekenhuisopname, echtscheiding of verhuizing zijn geen vooralsnog geen zwaarwegende redenen.
Werkgevers kunnen ook bezwaar maken
De mogelijkheid om bezwaar te maken staat niet alleen open voor werknemers en uitkeringsgerechtigden maar in sommige gevallen ook voor werkgevers. Werkgevers kunnen namelijk belanghebbende zijn bij een besluit van UWV. Bijvoorbeeld omdat zij eigenrisicodrager zijn en hierdoor verantwoordelijk voor de kosten van de uitkering en re-integratie. Ook kunnen werkgevers belanghebbenden zijn met betrekking tot bezwaarprocedures die zijn opgestart door (ex-)werknemers. Zij kunnen er om die reden voor kiezen om betrokken te worden bij de procedure.
Beslissing blijft in stand
Een bezwaarprocedure opstarten betekent niet dat een door UWV genomen beslissing wordt opgeheven. Het oorspronkelijke besluit blijft gelden zolang jouw bezwaarprocedure loopt. Een beëindigde WIA-uitkering blijft dus beëindigd tijdens een bezwaarprocedure.
Jaarlijks wordt ongeveer 70-75% van de bezwaren die UWV afhandelt ongegrond verklaard. Bij de bestuursrechter is de kans op een overwinning nog lager: 85-90% van de beroepsprocedures wordt door burgers en werkgevers verloren.
Bezwaar terugvordering
Wil je bezwaar maken tegen een (gedeeltelijke) terugvordering van een uitkering? Lees dan deze blog.
Zelf doen of een deskundige inschakelen?
Je mag een bezwaarprocedure zelf voeren. Toch is het meestal wel verstandig om je bezwaar te bespreken met iemand die bekend is met dit soort procedures. Dat kan een jurist of advocaat zijn maar ook een andere deskundige op het gebied van arbeidsongeschiktheid en sociaal verzekeringsrecht. Het is namelijk belangrijk dat je bezwaar aan bepaalde voorwaarden voldoet en dat je je bezwaar goed uitwerkt en onderbouwt. Dit vraagt om kennis van wetgeving, jurisprudentie en sociaal-medische en arbeidsdeskundige beoordelingen.
Bezwaar maken is niet zonder risico
Een andere reden om je bezwaar met een deskundige te bespreken is dat het maken van bezwaar niet zonder risico is. Het komt met regelmaat voor dat een bezwaarprocedure leidt tot een uitkomst die nadeliger is voor de partij die de procedure is gestart. Je kunt hierbij bijv. denken aan het gegeven dat het arbeidsongeschiktheidspercentage (fors) daalt of dat een uitkering als gevolg van een heroverweging door UWV wordt beëindigd. Zie bijvoorbeeld deze blog waarin ik een zaak beschrijf waarbij de arbeidsongeschiktheid van een vrouw van 42,79% naar 11,3% daalt. Haar bezwaar resulteert in beëindiging van de WIA-uitkering. Het besluit van UWV wordt door de hoogste rechtbank voor dit soort kwesties gesteund. Of deze zaak waarbij het arbeidsongeschiktheidspercentage na bezwaar daalt van 100% naar 0% waarna de uitkering wordt beëindigd. Oei!
Vergoeding kosten
Maak je kosten – omdat je bijvoorbeeld een deskundige of een onafhankelijke arts inschakelt – en wordt jouw bezwaar gegrond verklaard? Dan kom je in aanmerking voor een vergoeding. Deze vergoeding is gebaseerd op een puntensysteem dat is vastgelegd in het Besluit proceskosten bestuursrecht. De wettelijk vastgelegde vergoeding is in 2024 €624 per procespunt. Bij bezwaarprocedures gaat het meestal om twee punten.
Een werkgever die bij een hoorzitting aanwezig is moet de ruimte verlaten bij het bespreken van het medische deel van de bezwaarprocedure. Zijn medisch adviseur (arts-gemachtigde) mag wel blijven zitten. Die heeft geheimhoudingsplicht.
Beroep aantekenen
Wordt jouw bezwaar ongegrond verklaard door UWV en ben je het er niet mee eens? Dan kun je in beroep bij de sector bestuursrecht van een rechtbank. In de beslissing op bezwaar die je van UWV ontvangt lees je terug welke rechtbank dat is. Tijdens een beroepsprocedure zal een bestuursrechter zich over jouw zaak buigen. Geduld is dan wel een schone zaak. Voor je meer weet ben je namelijk 1,5 jaar verder. Ook voor deze procedure is een jurist, advocaat of een andere deskundige niet verplicht maar wel aan te bevelen.
Hoger beroep
Stelt ook de bestuursrechter je in het ongelijk? Dan kun je in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep in Utrecht. Deze procedure mag twee jaar duren. In totaal kan en mag een volledige bezwaar- en (hoger) beroepsprocedure vier jaar duren.
[Update april 2023] UWV verzuipt in het werk waardoor bezwaarprocedures nu veel langer duren dan drie tot zes maanden. Inmiddels is de doorlooptijd al toegenomen tot negen tot twaalf maanden. Ook bij de rechtbanken duurt het steeds langer voordat er een beslissing over een beroepsprocedure wordt genomen.
[Update januari 2024] Inmiddels duren veel bezwaarprocedures langer dan twaalf maanden.
[Update mei 2024] Bezwaarprocedures duren nog steeds lang. Doorgaans tussen de acht en twaalf maanden, maar veertien maanden komt ook voor…