Mensen met een jaarinkomen tot pak ‘m beet €27.000 kunnen in de toekomst moeilijker terugvallen op de sociale advocatuur als er niet snel iets verandert. Dit is het gevolg van de ontwikkelingen in de sociale advocatuur die weer het gevolg zijn van besluiten van onze overheid. De sociale advocatuur bestaat uit advocaten die zaken aannemen op basis van door de overheid gefinancierde rechtshulp (toevoeging). Deze advocaten werken niet voor het grote geld, maar zijn meestal idealistisch ingesteld.
Steeds meer sociaal advocaten hangen hun toga aan de wilgen omdat ze onderbetaald worden voor hun diensten. Een sociaal advocaat besteedt meestal veel meer uren aan zaken dan hij op basis van het puntenstelsel vergoed krijgt. Dit blijkt uit het rapport van de Commissie van der Meer uit 2017. De vergoedingen zijn zo laag dat het financieel niet meer haalbaar is om een advocatenkantoor open te houden of om stagiaires op te leiden.
Het aantal jonge advocaten dat door de overheid gefinancierde rechtshulp aanbiedt is de afgelopen jaren met de helft afgenomen. Zij zien geen brood meer in toevoegingszaken. Tel daar de vergrijzing van de sociale advocatuur bij op en het is duidelijk dat mensen met een smalle beurs in de toekomst mogelijk niet meer zo makkelijk hun recht kunnen halen. Daar sta je dan als het niet eens bent met een besluit van UWV, de Belastingdienst of gemeente, want de meeste zaken hebben betrekking op één van deze partijen.
Onze overheid wil dat burgers minder snel naar de rechter stappen en meer gebruik gaan maken van juridische diensten van vakbonden/verzekeraars en mediation. Er moet volgens minister Sander Dekker minder geprocedeerd worden. Helaas behartigen verzekeraars nauwelijks echt de belangen van verzekerden met juridische problemen. RADAR ontmaskerde vorig jaar aan de hand van bandopnames van telefoongesprekken en contracten over ‘stiekeme’ lage fixed fee afspraken waardoor consumenten met een rechtsbijstandverzekering bedrogen uitkomen. Ook is niet altijd alles op te lossen met mediation.
Er zijn tal van voorbeelden waarbij verzekeraars inzetten op schikkingen om niet teveel tijd en dus geld kwijt te zijn aan zaken. De afgelopen jaren werden verzekeraars waaronder ARAG niet voor niets door de rechter teruggefloten, omdat ze – om kosten te besparen en rechtszaken te voorkomen – hun cliënten het recht op goede rechtsbijstand ontnamen.
De toegang tot het recht is één van de pijlers van onze rechtsstaat. Iedere burger moet onafhankelijk van zijn financiële positie de mogelijkheid hebben om zijn of haar recht te kunnen halen. Hopelijk verandert er de komende jaren het nodige en komt de overheid met oplossingen om onze rechtsstaat niet in gevaar te brengen. Anders wordt het: geen geld, geen recht!
