Mensen die ziek zijn maar wel over arbeidsmogelijkheden beschikken hebben de verplichting om zich serieus in te spannen om weer aan het werk te gaan of om aan het werk te blijven. Dit geldt voor zowel mensen die nog een werkgever hebben als voor mensen die een arbeidsongeschiktheidsuitkering op basis van de Ziektewet, WAO of WIA hebben (uitzondering is een WIA IVA-uitkering). Wie ziek is en moet re-integreren krijgt te maken met wet- en regelgeving waar rechten en plichten uit voortvloeien. Één van de thema’s die in de praktijk nog wel eens tot een flinke discussie kan leiden is het re-integreren in ‘passend werk’. Wat is dit nu precies, wat zegt de wet hierover en wat is belangrijk om te weten? Dat vertel ik je in deze blog.

Passend werk

Wie kan re-integreren maar (voorlopig) niet (meer) in staat is om zijn of haar functie uit te oefenen (juristen spreken over ‘bedongen arbeid’, de Ziektewet spreekt over ‘zijn arbeid’ en de WIA over maatgevende arbeid) moet uitwijken naar passend werk. Passend werk is werk dat ondanks ziekte of beperking(en) kan worden uitgevoerd en is vastgelegd in artikel 7:658a lid 4 BW. Onder passend werk verstaat de wetgever:

“Alle arbeid die voor de krachten en bekwaamheden van de werknemer is berekend, tenzij aanvaarding om redenen van lichamelijk, geestelijke of sociale aard niet van hem kan worden gevergd.”

Is er sprake van een herplaatsing die reistijd met zich meebrengt? Dan wordt een reistijd van totaal drie uur per dag als redelijk beschouwd. Dit hangt wel van de omstandigheden af.

Redelijkheid

Voor mensen in die loondienst zijn en moeten re-integreren geldt dat er sprake moet zijn van taken en werkzaamheden die in redelijkheid kunnen worden opgedragen op basis van arbeidsverleden, opleidingsniveau, competenties en het salaris. Om over passend werk te spreken is het van belang dat de beloning behorende bij het aangeboden passend zo dicht mogelijk in de buurt komt van het oorspronkelijke loon. Een arbeidsdeskundige kan onderzoeken of er alternatieve functies zijn die (ook) passend zijn. Wel geldt: hoe langer iemand ziek is, hoe meer taken en/of functies als passend kunnen worden aangemerkt.

Kan iemand niet re-integreren in zijn of haar eigen functie, is dit werk niet passend te maken en zijn er ook geen andere passende functies? Dan moet er een spoor twee traject worden opgestart. Een bedrijfsarts, casemanager of arbeidsdeskundige kan hier advies over uitbrengen. Het op tijd inzetten van een spoor twee traject kan een loonsanctie van het UWV voorkomen. Ga hier als werkgever dus serieus en verstandig mee om. Het uiteindelijke doel is dat het arbeidsvermogen van de persoon in kwestie zoveel mogelijk wordt benut en dat verzuim of een beroep op de sociale zekerheid zoveel mogelijk wordt beperkt. Het UWV beschouwt de re-integratie als succesvol als er structureel tenminste 65% loonwaarde wordt behaald.

Ben je werknemer en heb je zelf een idee over passend werk? Dan moet je werkgever hier in principe aan meewerken.

Weigeren

Wie bij een werkgever re-integreert en passend werk weigert of niet meewerkt aan re-integratie tweede spoor werkt niet actief mee aan zijn re-integratie. Dit kan tot gevolg hebben dat een werkgever een loonsanctie mag opleggen. In het ergste geval verliest een werknemer die het te bont maakt zelfs zijn ontslagbescherming. Werknemers die het niet eens zijn met de passende arbeid die hun werkgever aanbiedt kunnen voor €100 een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV. Een arbeidsdeskundige van UWV zal dan beoordelen of het werk passend is.

Wie een arbeidsongeschiktheidsuitkering heeft en passende arbeid (er wordt ook wel gesproken over gangbare arbeid of algemeen geaccepteerde arbeid) weigert of niet solliciteert naar passende arbeid kan door het UWV gekort worden op de uitkering.