Het komt met regelmaat voor dat mensen op eigen initiatief en om gezondheidsredenen minder gaan werken of een andere functie gaan vervullen omdat ze zich niet ziek willen melden. In feite beschermen deze werknemers zichzelf tegen (langdurig) verzuim of (ergere) gezondheidsklachten. We noemen dit in jargon een medische afzakker. Wanneer een werknemer vervolgens toch uitvalt en een Ziektewet of WIA-uitkering aan moet vragen kan dit behoorlijke gevolgen hebben. De uitkering wordt namelijk gebaseerd op het loon in de 52 weken voor de officiële eerste ziektedag.
Neem Jane (34). Zij kampt al jaren met bloedarmoede en een dysthyme stoornis en als gevolg hiervan heeft ze doorgaans weinig energie. Haar hectische functie als officemanager voor 36 uur per week hield ze niet vol. Ze heeft haar arbeidsovereenkomst kunnen aanpassen en werkt 24 uur per week als receptioniste. Dit gaat een lange tijd goed, maar uiteindelijk valt ze toch langdurig uit en wordt ze na 104 weken arbeidsongeschiktheid toegelaten tot de WIA. Het naar beneden bijstellen van de arbeidsovereenkomst heeft wel gevolgen voor haar uitkering. Ze ontvangt immers 70% van het loon van voor de eerste ziektedag en ze is voor haar ziekmelding 12 uur minder gaan werken. Daar komt bij dat ze demoveerde naar de functie van receptioniste, wat een lager uurloon met zich meebracht.
Medische afzakker
Jane’s keuze om op grond van een medisch te objectiveren reden of medisch advies minder te gaan werken en een lagere functie te vervullen is een voorbeeld van een medische afzakker. Haar huisarts en de psychiater die ze bezocht adviseerden haar al geruime tijd om minder te werken.
Een met succes beroep doen op een medische afzakker kan invloed hebben op het inkomen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Zo kan het UWV de eerste ziektedag in het verleden leggen en een eerdere functie of urenomvang aanhouden bij het bepalen van het WIA-recht. In het geval van Jane hebben we succesvol een beroep kunnen doen op een medische afzakker.
Ook in dit geval (2023) deed een man succesvol een beroep op de medische afzakker. De werknemer kon aannemelijk maken dat vroege klachten verband houden met de later vastgestelde diagnose Parkinson.
Bedrijfsarts
Ben jij van plan om vanwege medische redenen minder te gaan werken? Ga dan eerst in overleg met een (bedrijfs)arts om je omstandigheden en zorgen te bespreken en zorg ervoor dat alles goed wordt vastgelegd. Dit kan bij toekomstig verzuim een hoop narigheid voorkomen.
UWV beoordeling
Heb je binnenkort een afspraak bij het UWV voor een medische beoordeling en denk je dat er sprake kan zijn van een medische afzakker? Dan is het belangrijk dat je dit goed kunt onderbouwen. Er moet sprake zijn van een medisch te objectiveren noodzaak om de arbeidsovereenkomst bij stellen, bijvoorbeeld op advies van een behandelend arts. Dit zien we ook terug in de jurisprudentie.
Net als het UWV kijken rechters naar de medische gronden en die moeten goed onderbouwd kunnen worden. De bewijslast is zwaar en dit maakt dat het niet makkelijk is om succesvol een beroep te doen op de medische afzakker.
